Karakteristiek
Deze 15e eeuwse bakstenen kruiskerk is een van de mooiste voorbeelden van laatgotische kerkbouw in Groningen. In de muren is hier en daar tufsteen verwerkt, waarschijnlijk afkomstig van de oude romaanse kerk. Het schitterende interieur biedt veel bezienswaardigheden. Zo zijn er 16e eeuwse muur- en gewelfschilderingen, is er een epitaaf ter ere van Egbert Onsta, en een sacramentsnis van gele Bentheimer zandsteen. De noordelijke ingangsdeur uit circa 1500 is een van de weinige overgebleven middeleeuwse deuren in Groningen. De toren uit 1487 kreeg in de 17e eeuw een koepel waarin later een carillon werd geplaatst. In de toren zelf hangt een luidklok uit 1520. Carillon en klok werden in WO II door de Duitsers geroofd, maar in 1946 weer teruggehangen in de toren.
Gebruik
De kerk wordt verzorgd door een plaatselijke commissie en is te gebruiken voor allerlei soorten van culturele activiteiten. De kerk van Middelstum behoort tot Het grootste Museum van Nederland. De mooiste kerken van Nederland, samen één museum. De kerk van Middelstum behoort hier in Groningen met de kerken van Midwolde, Krewerd en Pieterburen toe.